جغرافیای طبیعی

طول و عرض جغرافیایی
طول شرقی ;۵۰درجه و۲۲ دقیقه عرض شمالی:۳۱درجه و۱۳دقیقه و۳۲ثانیه

ناهمواری ها (کوهها ، رودخانه ها و دشت های مهم)

۱ -توپوگرافی شهرستان ایذه
شهرستان ایذه یک منطقه کوهستانی است و تنها دشت آبرفتی آن دشت مرکزی که نسبتا صاف و هموار می باشد . شهر ایذه در منتهی الیه جنوبی این دشت که مشرف به کوهپایه های جنوبی شهرستان ایذه قرار دارد .بطور کلی واحد ژئومورفولوزی شهرستان ایذه متنوع می باشد که هریک از این واحد ها دارای اشکال و ویژگیهای خاص خود هستند ،بطور یکه از ترکیب این واحدها یک چشم انداز بسیار زیبا و سرسبز طیبعی در شهرستان ایجاد نموده است .

واحد کوهستانی

این واحد کوهستانی در انتداد رشته کوه زاگرس و با جهت شمال شرقی به جنوب غربی کشیده شده اند ،این واحد کوهستانی دارای ارتفاعات متعددی می باشد که این قلل و ارتفاعات منبع مهمی برای تامین آب رودخانه ها ی شهرستان شمار می آیند . منگشت با ارتفاع ۳۶۱۶ متر بلندترین کوه شهرستان می باشد که امتداد تا دکهگیلویه و بویراحمد نیز می رسد . از میان قلل این شهرستان ریا،قله قارون واقع در بخش دهدز که بیشتر ایام سال پوشیده از برف است از لحاظ اقتصادی ،توریستی و تفریحی اهمیت بسیار زیادی دارد که بیشتر گیاهان آن خودرو بوده که به مصارف خوراکی می رسند . مانند قارچ ،تره کوهی ،کرفس و…
کوه سفید یکی دیگر از کوهای شرقی شهرستان ایذه با ارتفاع ۳۰۷۵ متر می باشند که تقربیا بخش دهدز را در برگرفته است و مرز میان استان چهارمحال بختیاری با شهرستان ایذه را تشکیل می دهد.
ار دیگر ارتفاعات شهرستان می توان به کوه چیوه (chiveh) با ارتفاع ۲۲۰۰ متر در شمال شهرستان ،کوه دو بلوطان (do-balootan)کوه زرد (zard mountain)و کوه سلطان ابراهیم در غرب و جنوب غربی شهرستان و همچنین ارتفاعاتی به نام الهک (alhak)و بلوطک شیخان با ارتفاع تقریبی ۱۰۰۰ متر در قسمت جنوب شهرستان ارشاره کرد .

کوه چور از توابغ بخش سوسن شهرستان ایذه و در ۳۰کیلومتری شمال شرقی شهر ایذه واقع است . ارتفاع آن حدود ۳۳۵۰ متر است . این کوه سرچشمه آب دلی و آب ممبین است و از جانب شمال به کوه مافارون ،از جنوب شرقی به کوه تاوارا ، از جنوب به کوه تلگه و از غرب به کوه گم زرد متصل می شود و جزو رشته کوه های زاگرس است.
کوه تورک در بخش سوسن از توابع شهرستان ایذه واقع شده است . این کوه در فاصله ۹۱ کیلومتری شمال غربی ایذه و با ارتفاع ۳۳۱۹ متر قرار دارد . این کوه سرچشمه رود خانه های آب بازفت و لب است . این کوه از شمال غربی به کوه لم لی متصل است و از کوههای رشته کوه زاگرس به شمار می رود .

۲- زمین شناسی شهرستان ایذه
شهرستان ایذه از لحاظ زمین شناسی ناحیه ای بر اساس تقسیم بندی اشتوکلین (۱۹۶۸) در ناحیه زاگرس چین خورده و یا براساس تقسیم بندی بربریان (۱۹۹۵) در ناحیه کمربند ساده چین خورده واقع شده است .در منطقه ایذه هیچگونه از سنگهای آتشفشانی مشاهده نشده است و همه از نوع رسوبی بوده و سنگ . آهک در قسمتهای مختلف آن مشاهده شده و به همین خاطر فعالیتهای ماگماتسیم و کانساری فلزی وجود ندارد و معادن آن عمدا از نوع مصالح ساختمانی شامل سنگ گچ ، سنگ آهک ،ماسه و شن می باشد.
از نظر طبیعی شهرستان ایذه به دو بخش کوهستانی و دشتنی تقسیم می شود معمولا بخش کوهستانی بعلت ناهمواری و شیسب زیاد سطح زمین و صعب العبور بودن بسیاری از مناطق آن به ویژه درهای عمیق ، دامنه پر شیب عدم خاک کافی ،سنگلاخی بودن منطقه ، ضخامت ناکافی خاک و.. باعث شده که خیلی از نواحی روستایی به مناطق که دارای شرایط زمین ساختی بهتری از جمله به مناطق دشتی (منطقه هموار و حاصلخیز )مهاجرت کنند . لذا با توجه به اینکه شهر ایذه در منطقه دشتی قرار گرفته خیلی از روستاها بخاطر محدویتهای محیطی فوق به شهر ایذه یا روستاهای اطراف آن مهاجرت نمودند و باعث شده که تمرکز جمعیت بخش کوهستنای کمتر از مناطق دشتی باشد .

مراکز شهرستان های مجاور (با ذکر جهات اربعه و فاصله)

از شمال:شهرستان لردگان

از غرب و شمال غرب : شهرستان مسجد سلیمان

از جنوب وجنوب شرقی : استان کهگلیویه و بویر احمد و شهرستان باغملک

از شرق و شمال شرقی : استان چهارمحال و بختیاری